دوست من، پیانو
آموخته های من از نوازندگی پیانودوست من، پیانو
آموخته های من از نوازندگی پیانوفواصل (3)
سلام. با ادامه ی مبحث فواصل در خدمت شما هستم.
دوستان جوابِ این سوال رو میدونین؟
سوال: چه نُتی در فاصله ی سومِ کوچک از نُتِ ر قرار دارد؟
اگه جوابش رو میدونین، نیازی به خوندنِ این مقاله ندارین دوستان.
در انتهای مبحث فواصل (2)، یه جدول دیدیم. اون جدول، از روی گامِ دو ماژور ساخته شده. با یادگیری اون جدول، اصول اولیه ی درک خیلی از معانی گفته شده در مبحث فواصل رو میتونیم راحت به خاطر بسپُریم. پس دقت کنین دوستان که گامِ دو ماژور رو به خوبی بررسی کنین تا مشکلی در مبحثِ فواصل نداشته باشین.
یه فایل آماده کردم، که بصورتِ جامع و کامل فاصله های بزرگ و کوچکِ دوم و سوم رو توضیح میده. فایل رو دانلود کنین و ببینین. این فایل پیش زمینه ی مباحث بعدی هست، پس حتما مطالعه کنین اگر قبلا با این مسئله روبرو نشدین
دانلود توضیحاتِ فاصله های دوم و سومِ بزرگ و کوچک، 6 صفحه، PDF
مباحث مرتبط:
فواصل (2)
در این پست، میخوام نسبت به فواصل (1)، یخورده دقیقتر به مبحث فاصله ها نگاه کنیم.
همونطور که میدونید دوستان، اساس و پایه ی فاصله ها "نیم پرده" هست. میان پرده ها رو بالا پایین میکنن و اسمای مختلفی واسه حالاتِ مختلف انتخاب میکنن که قاطی نشن باهم!! قبلا خدمتتون عرض کردم، اساس و پایه ی پیانو و تئوری موسیقی همون کلیدای پیانو هستن که باید فهمیده بشن، بقیش اسم گذاری هست و بَس، که هیچ نمونه ترسی هم نداره. اون جایی که لازم هست مرور میکنیم تئوری رو، در حدی که نیازه. هیچ ضرورتی نداره که تمامِ تئوری موسیقی رو یکجا بخوایم یاد بگیریم!! البته نمیشه هم همچین کاری کرد.
خوب ادامه میدیم.
دو تا تعریف: انواع نیم پرده، یا همون اسم گذاری واسه نیم پرده ها به شکل زیر هست:
1- نیم پرده ی دیاتونیک
2- نیم پرده ی کروماتیک
تعریفاشون:
1- اگه دوتا نُت داشته باشیم، که بینشون نیم پرده فاصله باشه، اسماشون هم یکی نباشه، میگن نیم پرده ی دیاتونیک با هم فاصله دارن. مثل نُتِ می و فا، یا نُتِ لا و سی بِمُل، یا مثلا سی و دو، میشه هم به دو دیز و ر اشاره کرد. بصورت کلی باید اسمِ نُت ها یکی نباشه، و فاصلشون نیم پرده باشه. منظور از اسم، قسمتِ قبل از دیز یا بِمُل هست که نباید یکی باشن.
2- اگه دوتا نُت داشته باشیم، که اسمِ نُت یکی باشه، مثلِ نُتِ دو و نُتِ دو دیز، فاصلشون هم نیم پرده باشه، میگن با هم نیم پرده ی کروماتیک فاصله دارن. پس اگه بخوایم یه مثال دیگه بزنیم میشه نُتِ ر و ر دیز، یا نُتِ لا و لا بِمُل، یا نُتِ سُل و سُل دیز.
خوب دونستنِ اینا به چه دردِ من میخوره؟؟!! باید خدمت شما دوستان عرض کنم که اصلا اساس و پایه ی اسم هایی مثل ماژور (بزرگ) و مینور (کوچک) از همین مبحث فاصله ها و این دوتا تعریف ساخته میشه! تازه غیر از ماژور و مینور، ما چیزای دیگه ای مثلِ درست (Perfect)، کاسته (Diminished) و افزوده (Augment) داریم، که به شکل ساده ای واستون توضیح میدم تا متوجه بشین، و اصلا هم نگران نباشین که یوقت یاد نگیرین!! چون یاد میگیرین 
اونوقت کاربرداشون کجاهاست؟! یکی از کاربرداشون رو تا حالا هوار بار دیدین، اونم توی همین گام ها هست. بعدشم که بریم سراغِ آکورد ها، باز هم کاربرد همیناست. مثلا وقتی میگن گامِ دو ماژور، این گام طبقِ فاصله های ماژور (بزرگ) ساخته شده، واسه همین اسمشم شده گامِ ماژور. مثلا شما آکورد های کاسته دارین، و همچنین افزوده. مرسیم بهشون، و سر فرصت توضیح میدم خدمتتون.
فقط تا پُستِ بعدیِ ما، که راجب فواصل هست، این جدول رو یه نگاهی بندازین. توضیحاتش رو خدمتتون بعدا عرض میکنم:
|
نام فاصله |
تعدادِ پرده |
|
یکم درست |
--- |
|
دوم بزرگ |
1 پرده |
|
سوم بزرگ |
2 پرده |
|
چهارم درست |
2 و نیم پرده |
|
پنجم درست |
3 و نیم پرده |
|
ششم بزرگ |
4 و نیم پرده |
|
هفتم بزرگ |
5 و نیم پرده |
|
هشتم درست (اکتاو) |
6 پرده |
استفاده از Circle of Fifths برای رسمِ گام های ماژور
لطفا به وبسایت http://www.zareilearning.com مراجعه کنید.
مباحث مرتبط:
شکل گیری گام ماژور، دیز دار (1)، Circle of Fifth
فواصل (1)
قبل از اینکه بخوام گام های مینور رو توضیح بدم، لازمه که مروری بر مفهمومِ فاصله ها داشته باشیم، و به خوبی بتونیم اونا رو درک کنیم. عزیزان دقت داشته باشین، هدفِ این وبلاگ این نیست که جملاتِ کتاب ها و سایت های مختلف رو فقط کپی پیست کنه! هدفِ این وبلاگ روشن کردن و برجسته کردنِ مطالبی هست که ممکنه از جلویِ چشمِ ما عبور کنن، اما ما دقتِ لازم و کافی رو واسه دیدنِ اونها نداشته باشیم، ولی مسائلی هستن که در یادگیری ما واسه پیانو خیلی خیلی مهم هستن.
پیانو یک سازِ مادر هست. یعنی چی؟ یعنی در هر آموزشگاهِ موسیقی، واسه آموزش و درکِ صحیحِ تئوری موسیقی میان و از پیانو استفاده میکنن. مثلا واسه اینکه شما سُلفژ رو یاد بگیرین، پیانو یک ساز فوق العاده هست که بتونین نُت های الفبای موسیقی رو درست بشناسین و فرکانسشون رو (بلندی و کوتاهی صدای هر نُت رو) به خاطر بسپارین.
خیلی از اصولی که در تئوری موسیقی به نظر حفظی و غیر قابل فهم میان، با یک نگاه به کلیدهای پیانو قابل درک هستن. مسائلی مثل خودِ الفبای موسیقی و همین بحثِ این پُست، یعنی "فواصل".
به 2 تا تصویرِ زیر نگاه کنین دوستان
(اگه با Wها و Hها در تصویرِ بالا مشکلی دارین، به مباحث گامِ ماژور در وبلاگ مراجعه کنین)
یک نکته ی ریز هست توی این گامِ دو ماژور، که الان میخوام بصورت دقیق واستون روشنش کنم. چرا میگن بینِ مثلا نُت های می و فا نیم پرده فاصله هست، و یا مثلا بین نُت های لا و سی یک پرده؟ دلیلش رو باید روی کلیدهای پیانو جستجو کنین و متوجه بشین. بین کلیدهای می و فا روی پیانو، هیچ کلیدِ سیاهی وجود نداره، ولی بین کلیدهای لا و سی، یک کلیدِ سیاه وجود داره، دلیلش اینه دوستان!
بعضی از کسایی که میخوان پیانو یاد بگیرن، بحث تئوری موسیقی رو سخت و غیر قابل فهم میدونن، فقط و فقط به این خاطر که اصلا به کلیدهای پیانو درست دقت نمیکنن! کلیدها، همون تئوری موسیقی ما هستن، کافیه درست نگاهشون کنیم و بفهمیمشون، تا کامل رامِ ما باشن، و بتونیم تئوری موسیقی رو بهتر درک کنیم.
بقیه ی تئوری موسیقی یه سری اسم هست، که واسه حالت های مختلفی میگذارن، که بتونن بینشون تفاوت ایجاد کنن.
مثلا: به اولین نُت از هر گام، میگن نُتِ تُنیک. به هر آکوردی که روی این نُت ساخته بشه هم میگن آکوردِ تُنیک (بحث آکوردها رو بصورت مفصل، بعد از توضیحِ گامِ های مینور شروع میکنم دوستان عزیز).
بصورت خیلی ساده، به نسبَتِ تفاوتِ زیر و بمیِ دو نُت به هم، که باعث میشه شما تفاوت بین اونها رو بتونین تشخیص بدین، میگن "فاصله". یعنی چی؟ یعنی اینکه برین پشت پیانو بشینین، اول کلیدِ دو رو، توی هر اکتاوی که خواستین بزنین، بعدش کلیدِ ر رو فشار بدین. گوشتون و در نتیجه مغزتون بصورت اتوماتیک میگه که این دوتا باهم فرق میکنن. به این میگن فاصله.
توی گامِ دو ماژوری که تصویرِ بالا نشون داد، ما هشت تا نُت داریم. اولین و آخرین نُت، هر دو، نُتِ دو هستن، اما توی دوتا اکتاو متفاوت. در این حالت، میگن نُتِ دوی دومی، یک اکتاو از نُتِ دوی اولی، بالاتر هست. چرا؟ چون صدای دویِ دومی زیرتر هست، و صدای دویِ اولی بَم تره.
ما باید فواصل رو بشماریم. یعنی از ما میپرسن: نُتِ ر در چه فاصله ای تا نُتِ دو هست؟ ما هم واسه جواب دادن به این سوال، میایم و از خودِ نُتِ دو شروع می کنیم به شمُردن. اینجوری: نُتِ دو در فاصله ی "یک" هست، بعدش میشه نُتِ ر. پس نُتِ ر در فاصله ی دوم هست، نسبت به نُتِ دو. هر نُت با خودش در فاصله ی اول هست. ما چیزی به اسمِ فاصله ی صفرُم نداریم! یعنی اینکه نُتِ دو نسبت به خودش در فاصله ی اوله. اینو به خاطر داشته باشین. بقیش دیگه سادست.
سوال: نُتِ لا نسبت به نُتِ دو در چه فاصله ای هست؟ بشمارین. جواب میشه فاصله ی ششم. از دو شروع میکنیم به شمردن: دو، ر، می، فا، سُل، لا. میشه ششم. به همین راحتی.
یک اکتاو، میشه از یک نُت تا فاصله ی هشتُم. یعنی از یک نُت تا همون نُت، اما زیر ترش، درس مثل گامِ دو ماژور بالا.
فاصله ها بالا رونده و پایین رونده هستن. تصویرِ گامِ دو ماژوری که بالا هست، یک گام، با فواصلِ بالا روندست. تصویرِ زیر، گامِ دو ماژور هست با فواصلِ پایین رونده، که واسه تنوع اون رو، روی کلیدِ فا نشونتون میدم
و در نهایت، این تصویرِ گامِ دو ماژور هست با فواصل بالا رونده و پایین رونده، یعنی اول بالا روندست، بعدش میشه پایین رونده، روی کلیدِ سُل
واسه اینکه مبحث طولانی نشه، قسمت های بعدی مبحث فواصل رو توی پُست های بعدی میارم.
شاد باشید و سلامت دوستان...